Mikroplastik Kirliliği Tarımsal Üretimi Tehdit Ediyor: Dünya Açlıkla Mücadelede Yeni Bir Zorlukla Karşı Karşıya

Mikroplastik kirliliği, son yıllarda çevresel etkileriyle giderek daha fazla gündeme gelmektedir. Yapılan yeni araştırmalar, bu kirliliğin tarımsal üretimi ve gıda güvenliğini ciddi şekilde tehdit ettiğini ortaya koyuyor. Mikroplastikler, toprak ve su kaynaklarına yayıldıkça, temel gıda ürünlerinin verimliliğinde önemli azalmalar yaşanmasına yol açıyor. Bu durum, dünya genelinde zaten açlıkla mücadele eden milyonlarca insan için daha da büyük bir tehdit oluşturuyor.

2022 verilerine göre, dünya çapında yaklaşık 700 milyon insan açlıkla karşı karşıya. Ancak mikroplastik kirliliği, önümüzdeki 20 yıl içinde bu sayıyı 400 milyon kişi daha artırabilecek bir potansiyele sahip. Uzmanlar, bu durumu küresel gıda güvenliği açısından büyük bir alarm olarak nitelendiriyor. Çin’deki Nanjing Üniversitesi’nden Prof. Huan Zhong, plastik atıkların azaltılması için derhal önlemler alınması gerektiğine dikkat çekiyor.

Mikroplastikler, doğada atık plastiklerin parçalanması sonucu oluşan, gözle görülemeyecek kadar küçük parçacıklardır. Bu kirliliğin, bitkilerin büyümesini ve fotosentez yapabilmelerini olumsuz etkileyerek gıda üretimi üzerinde ciddi bir darbe oluşturduğu tespit edilmiştir. Mikroplastikler, toprak kalitesini bozarak bitkilerin besin alımını engelliyor, yaprakları kaplayarak güneş ışığını kesiyor ve bitki hücrelerinde toksik maddelerin birikmesine yol açıyor. Deniz ekosistemlerinde de benzer şekilde alglerin fotosentez kapasitesini düşürerek deniz yaşamını tehdit ediyor. Araştırmalar, kara bitkilerinde fotosentez oranının %12, deniz yosunlarında ise %7 oranında azaldığını ortaya koyuyor.

Mikroplastik kirliliğinin etkileri, coğrafi olarak farklılıklar gösteriyor. Asya, buğday, pirinç ve mısır gibi ürünlerde büyük kayıplar yaşarken, Avrupa’da özellikle buğday üretimi etkileniyor. ABD’de ise mısır üretiminin olumsuz etkilenmesi bekleniyor. Mikroplastik kirliliği nedeniyle okyanuslarda her yıl milyonlarca ton balık ve deniz ürünü kaybediliyor, bu da milyonlarca insanın temel protein kaynağını tehdit ediyor.

Bu olumsuz etkiler, araştırmalarla daha net bir şekilde ortaya konuluyor. Bilim insanları, mikroplastiklerin gıda üretimi üzerindeki etkilerini değerlendirmek için 157 çalışmadan 3 binden fazla veriyi inceledi. Ayrıca, bu konuda makine öğrenimi tabanlı bir model kullanılarak daha ayrıntılı tahminler yapıldı. Ancak, bazı bilim insanları, modelin daha fazla doğrulama gerektirdiğini belirterek, mikroplastiklerin tarım üzerindeki etkilerinin daha derinlemesine incelenmesi gerektiğini vurguluyor.

Birleşmiş Milletler çatısı altında plastik kirliliğiyle mücadele için henüz kapsamlı bir küresel anlaşma sağlanamamış olsa da, görüşmelerin Ağustos ayında yeniden başlayacağı açıklanmıştır. Uzmanlar, plastik kirliliğinin gıda üretimi üzerindeki etkileri konusunda daha fazla araştırma yapılması gerektiğini savunuyor. Bu konuda adım atılmadan önce, mikroplastiklerin gıda güvenliği üzerindeki etkilerinin tam olarak anlaşılması ve bu soruna özel çözümler üretilmesi gerektiği bir gerçek olarak karşımıza çıkmaktadır.